Co czeka kierowców w 2025 r. Zmiany w przepisach

Jaki będzie ten rok w motoryzacji? Szukanie odpowiedzi na takie pytanie już w styczniu wydaje się być zadaniem z kategorii „wróżenie z fusów”. Bo nie wiemy przecież, jak będzie wyglądał popyt, czy coś nie zaburzy jego albo – jak było podczas pandemii – nawet podaży. Znacznie łatwiej poszukać odpowiedzi na pytanie o to, co się zmieni. Tutaj możemy opierać się na faktach, zapowiedziach polityków, projektach. A trochę tego jest. Oto najpoważniejsze zmiany czekające kierowców w tym roku.

Hybrydowy zawrót głowy

1 stycznia w Unii Europejskiej zaczęły obowiązywać nowe przepisy z pakietu CAFE (Clean Air For Europe). Zmniejszyły one dopuszczalną emisję dwutlenku węgla przez samochody osobowe do 93,6 g/km – to niemal 25 g/km mniej niż w 2024 r. Limit nie jest co prawda identyczny dla wszystkich marek, ale wiele z nich może mieć kłopot, by sprostać nowym normom. Jeżeli tego nie zrobią, zapłacą kary – po 95 euro za każdym gram powyżej limitu. Razy liczba sprzedanych w danym roku samochodów. W przypadku niektórych koncernów kary mogą zatem iść w setki milionów, a nawet miliardy euro.

W najlepszej sytuacji są producenci, którzy od lat rozwijali napędy zelektryfikowane i dzisiaj mają w ofercie zarówno konwencjonalne modele spalinowe, jak i hybrydowe, plug-iny oraz elektryki. Na przykład Kia ma w swojej ofercie już cztery modele elektryczne, pięć hybryd z wtyczką i trzy hybrydy klasyczne. Dzięki nim obniża średnią emisję dla całej marki i może pozwolić sobie na to, aby nadal utrzymywać w ofercie silniki benzynowe, a nawet diesla w Sorento.  

Generalnie, aby sprostać CAFE 2025, wszystkie marki będą musiały mieć większy udział hybryd i elektryków w całkowitej sprzedaży.

Powrót dopłat do elektryków

Z początkiem lutego rusza program Mój Elektryk 2.0. Przewiduje on dotacje do zakupu nowego auta elektrycznego – od 18 750 do nawet 40 000 zł (gdy zezłomujemy stare auto). Wartość kupowanego samochodu nie może przekroczyć 225 tys. zł netto.

Wychodzi na to, że łącząc dopłatę z aktualnymi promocjami w salonach, elektryka będzie można kupić sporo taniej niż porównywalne auto spalinowe. Kia EV6 RWD w wersji Plus + FUN kosztować może zaledwie 143 854 zł brutto! A najnowsze, nowatorskie EV3 tylko 126 900 zł. Absolutnym hitem natomiast jest topowa, niemal 600-konna Kia EV6 GT, którą na wyprzedaży rocznika i po uwzględnieniu dopłaty w wysokości 40 000 zł, można mieć za… 199 940 zł. Mówimy o rodzinnym, kompletnie wyposażonym crossoverze z napędem na obie osie, który przyspiesza od 0 do 100 km/h w 3,5 sekundy!

Droższe badania techniczne

Temat podniesienia opłaty za obowiązkowe badanie techniczne wraca jak bumerang, ale tym razem postulat środowiska diagnostów ma szansę zostać zrealizowany. Zwracają oni uwagę, że opłata nie była zmieniana od ponad 20 lat – od 2004 r. wynosi 98 zł. Tak niska cena ma wpływ na niską jakość samego badania – przechodzi je ok. 97 proc. wszystkich samochodów, podczas gdy w Niemczech jedynie około 80 proc. To z kolei ma wpływ na poziom bezpieczeństwa na drogach.

SKP twierdzą, że podniesie ceny za badania sprawi, że kontrole będą dłuższe i dokładniejsze, a stacje zainwestują w nowocześniejszy sprzęt diagnostyczny. Po swojej stronie mają Ministerstwo Infrastruktury, które już zapowiedziało, że w tym roku zajmie się podniesieniem opłaty za obowiązkowe badanie techniczne pojazdów. Nieoficjalnie mówi się, że miałaby ona wynieść 260 zł i być automatycznie waloryzowana co roku, np. w oparciu o pensję minimalną (podobnie jak kary za brak OC).

Prawo jazdy od 17. roku życia

Ministerstwo Infrastruktury już ma przygotowany projekt przepisów, który zakłada możliwość uzyskania prawa jazdy kategorii B przez osoby, które ukończyły 17 lat. Jest jednak kilka „ale”.

Prawo jazdy 17-latka ważne będzie tylko w Polsce, aż do momentu ukończenia przez niego 18. roku życia – dopiero wówczas będzie mógł posługiwać się nim również zagranicą. Ponadto przez pół roku od uzyskania uprawnień albo do 18. roku życia nieletni kierowca będzie mógł prowadzić tylko „w towarzystwie”. To znaczy, że na fotelu pasażera będzie musiał siedzieć dorosły, który ukończył 24 lata, ma prawo jazdy od co najmniej pięciu lat i nie miał orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów w ciągu ostatnich pięciu lat. Osoba towarzysząca niepełnoletniemu kierowcy nie może znajdować się pod wpływem alkoholu czy narkotyków. Czyli odpada odbieranie rodzeństwa czy rodziców z imprezy.

Jednocześnie resort infrastruktury chce wprowadzić inne przepisy dotyczące początkujących kierowców. Przez dwa lata od odebrania prawa jazdy limit alkoholu we krwi ma wynosić 0,00 promila. I o ile ten pomysł nie budzi kontrowersji, to kolejny już tak. Bo ministerstwo chce wprowadzić osobne limity prędkości dla kierowców, którzy dopiero co odebrali uprawnienia – na drodze ekspresowej i autostradzie przez dwa pierwsze lata mogliby jeździć maksymalnie 100 km/h. A w terenie zabudowanym 50 km/h, nawet jeżeli znaki mówią inaczej (np. na Wisłostradzie).

Utrata prawa jazdy za przekroczenie prędkości

Dzisiaj za przekroczenie dopuszczalnej prędkości w terenie zabudowanym o więcej niż 50 km/h policja z automatu zatrzymuje prawo jazdy na okres trzech miesięcy. Rządowe plany zakładają, że takie same konsekwencje groziły nam będą za przekroczenie prędkości poza terenem zabudowanym. Czyli gdy będziemy jechali 140 km/h po drodze, gdzie obowiązuje ograniczenie do 90 km/h. Propozycja resortu infrastruktury dotyczy tylko dróg dwukierunkowych, jednojezdniowych, a więc przepis nie będzie miał zastosowania na autostradach i drogach szybkiego ruchu.

Cofnięcie uprawnień za jazdę bez prawa jazdy

Dzisiaj jest tak, że jeżeli mamy zatrzymane prawo jazdy i zostaniemy przyłapani na prowadzeniu pojazdu, to policja może jedynie wydłużyć nam zakaz z 3 do 6 miesięcy. Ale jeżeli plany Ministerstwa Infrastruktury się zmaterializują, to reperkusje będą znacznie surowsze – w takiej sytuacji cofnięte nam zostaną uprawnienia i dopiero po pięciu latach będziemy mogli ponownie ubiegać się o prawo jazdy.

Resort Sprawiedliwości z kolei zapowiedział wprowadzenie przepisów, które pozwolą odbierać samochody osobom, którym odebrano uprawnienia, a mimo to siadają one za kółkiem. Sądy częściej mają też orzekać w stosunku do takich osób karę bezwzględnego pozbawienia wolności.  

Drift będzie przestępstwem

Udział w wyścigach po drogach publicznych, kręcenie bączków, drift, jazda na jednym kole motocykla – po zmianie przepisów za tego typu przewinienia policja będzie zatrzymywała prawo jazdy na trzy miesiące. Jednocześnie służby będą udostępniały informacje o uczestnikach nielegalnych wyścigów ubezpieczycielom, co może skutkować podwyższeniem składek ubezpieczeniowych.

Redukcja punktów raz na rok

Dzisiaj każdy kierowca ma prawo raz na sześć miesięcy wziąć udział w specjalnym kursie edukacyjnym, organizowanym przez wybrane WORD-y, po którym z jego konta „spada” sześć punktów karnych. Czyli w ciągu roku można w ten sposób zredukować 12 punktów. Rządowe plany zakładają, że po zmianach każdy kierowca będzie mógł uczestniczyć tylko w jednym takim kursie w ciągu roku.

Sprzedaż auta bez składki zdrowotnej

Od 1 stycznia 2025 r. zniknął jeden z najbardziej absurdalnych zapisów „Polskiego Ładu”. Przychody ze sprzedaży środków trwałych nie wchodzą już do podstawy naliczania składki zdrowotnej. To znaczy, że sprzedając np. auto wykupione z leasingu, nie zapłacimy od uzyskanego w ten sposób dochodu składki zdrowotnej.

Podsumowanie

To będzie ciekawy rok zarówno z punktu widzenia kierowców, jak i producentów samochodów. Jednych i drugich czeka sporo zmian, a niektórych z nich już doświadczamy. Do tego wszystkiego dochodzi coraz bardziej widoczna ekspansja chińskich marek, z kolei Bruksela jest pod coraz większą presją europejskich koncernów żądających wycofania się albo przynajmniej przesunięcia w czasie przymusowej elektryfikacji. Na to się jednak nie zanosi.